برگه اطلاعات ایمنی مواد شیمیایی (MSDS)
برگه اطلاعات ایمنی مواد (MSDS) یک منبع اطلاعاتی جامع میباشد که توسط تولیدکننده و یا واردکننده ماده شیمیایی تهیه میگردد . برگه MSDS حاوی اطلاعاتی میباشد که عبارتند از: نام ماده شیمیایی، خصوصیات فیزیکی و شیمیایی ماده، خطرات بهداشتی و سمیت آن، شیوه صحیح جابجایی و نگهداری آن ماده و دستورالعمل کمکهای اولیه و اورژانسی و اقدامات کنترلی.اطلاعات برگه ایمنی مواد علاوه بر انتخاب محصولات ایمن به کارکنان و کارفرمایان کمکهای لازم در ارتباط با مواجهه صحیح با ماده و چگونگی اقدامات اضطراری را آموزش میدهد. اداره ایمنی و سلامت شغلی ضروری دانسته است که تمام سازندگان، بازرگانان و توزیعکنندگان مواد شیمیایی برگه اطلاعات ایمنی مواد را تهیه نمایند و همچنین کلیه کارفرمایان موظف میباشند که یک نسخه از MSDS مواد شیمیایی خطرناک را تهیه و در مکانی که افراد با این مواد سروکار دارند نگهداری نمایند
ایمنی حریق
اقدامات پیشگیرانه وکنترلی در خصوص حریق
ایمنی برق
اثرات جریان برق بر بدن انسان
الف) آستانه احساس: چشم انسان در شدت جریان حدود 02/0 میلیآمپر دارای پایینترین آستانه احساس در برابر عبور جریان برق میباشد و اگر این شدت جریان از کره چشم عبور کند چشم انسان بر اثر انقباض نسوج در حالت بسته برق میزند. آستانه احساس زبان 45/0 میلیآمپر و پوست یک میلیآمپر میباشد. در اثر عبور جریان از بدن حرارت زیاد تولید میگردد که میتواند باعث سوختگی نسوج بدن گردد. و چنانچه سوختگی سطوح وسیعی از بدن را دربرگیرد، به دلیل کاهش آب، نمک و مواد پروتیدی در بدن، احتمال زنده ماندن کم است.
ب) تشنج عضلات: عبور جریان برق با شدت جریان خاص باعث ایجاد انقباض عضلانی در بدن میگردد به طوری که در شدت جریان 10 تا 15 میلیآمپر تشنجات دست به گونهای است که فرد نمیتواند جسم برقدار را رها کند ولی در بعضی موارد انقباض عضلانی سبب قطع تماس میگردد و بعضاً با بکارگیری سایر عضلات خود، قادر خواهد بود خود را از محل تماس آزاد سازد. جریانهای قوی که امکان کنترل ارادی را از فرد مصدوم میگیرد روی استخوانبندی اثر نموده و خطرناک است زیرا به عضلات تنفسی اثر نموده و سبب قطع تنفس به هنگام شوک میشود. در این حالت چنانچه دقایق اولیه پس از قطع شوک الکتریکی به فرد سانجه دیده تنفس مصنوعی داده نشود، قطع تنفس باعث توقف کار قلب و در نهایت منجر به مرگ فرد سانجه دیده خواهد شد.
ج) فیبریلاسیون قلبی: در کنتاکتهای عادی بین دست و دست، دست و پاها قبل از جمله عصبی حالتی به نام فیبریلاسیون قلبی به وجود میآید که در این مورد ضربان بطن قلب افزایش مییابد و تلمبه قلبی از بین رفته و در این شرایط مغز و قلب دیگر تغذیه نشده و در عرض چند دقیقه منجر به مرگ شخص میگردد.
اختلالات درازمدت ناشی از برقگرفتگی
الف) اثرات بر روی سیستم بینایی: ورم شبکیه، عفونت چشم، ورم ملتحمه، آب مروارید سفید که حداکثر 6 ماه بعد از برقگرفتگی ایجاد میشود، ضعف بینایی، تورم عصب چشم از جمله عوارضی است که میتواند در مصدوم بروز نماید.
ب) ناراحتی عصبی: عوارضی چون تحریکپذیری و عصبانیت، بیخوابی، فقدان قوه شناسایی و تشخیص، سردرد توأم با هذیانگویی، ضعف حافظه و بیحوصلگی نیز از جمله اختلالاتی است که در مورد افراد سانحهدیده مشاهده شده است.
ج) ناراحتیهای قلبی: مانند اختلال در گردش خون، اختلال در ریتم قلبی، اختلال در عملکرد عروق و تغییرات فشار خون، درد در ناحیه قلب.
د) کاهش شنوایی موقت یا دائم
موارد فوق از جمله اختلالاتی است که میتواند در درازمدت پس از تماس فرد با جریان برق در بدن وی ایجاد گردد.
اقدامات اولیه در جهت نجات شخص برق گرفته
اولین اقدام در هنگام سانحه برقگرفتگی ضمن حفظ خونسردی، قطع مدار برق میباشد. در صورتی که این کار امکانپذیر نبوده و فاصله زیادی باید طی شود و امکان آسیب جدی به فرد مصدوم است بایستی بلافاصله شخص مصدوم را با وسیلهای که رسانای برق نیست (چوب) از مدار برق جدا نمود . تماس با اورژانس یا رساندن فرد مصدوم به پزشک، تنفس مصنوعی و ماساژ قلبی در صورت نیاز توسط فردی که به کمکهای اولیه آشنا میباشد از اقدامات اولیه در این رابطه میباشد.
اقدامات کنترلی و توصیههای ایمنی
1-ایزوله نمودن بدن شخص نسبت به زمین در هنگام کار با تجهیزات برق فشار ضعیف.
2-اتصال بدنهی دستگاهها به زمین مناسب و استاندارد.
3-استفاده از دستگاههایی که بدنه آنها عایق الکتریسیته است.
4-جلوگیری از اضافه بار تجهیزات الکتریکی و حرارت کابلها برای جلوگیری از آتشسوزی.
5-استفاده از GFCI وسیلهای که نشت جریان از مدار به زمین را تشخیص داد و مدار را قطع مینماید.
6-تمام تجهیزات برقی در محیط کار باید مورد بازرسی و کنترل دورهای توسط افراد متخصص قرار گیرد.
7-هنگامی که از وسایل برقی استفاده نمیشود بهتر است این وسایل از منبع اصلی برق قطع گردند.
8-سوئیچهای برق با دست مرطوب لمس نشوند و جز در مواقع ضروری از سیم سیار استفاده نگردد.
9-تا حد امکان محیط کار خشک باشد از تعمیر نمودن تجهیزات برقی توسط افراد غیرفنی خودداری شود.
10-استفاده از دستکش، کفش عایق و ابزار دسته عایق در هنگام کار با برق توسط برقکاران الزامی میباشد
11-استفاده از اشیاء فلزی غیرضروری مانند زنجیر و ساعت هنگام کار با تاسیسات برقدار توسط برقکاران ممنوع میباشد.
12-در صورت ریخته شدن اتفاقی مواد شیمیایی قابل اشتعال بایستی برق قطع گردد.
13-به هیچوجه محلولهای پاککننده روی دستگاههای برقدار پاشیده نشود.
14-در صورت بروز هرگونه جرقه از تجهیزات برقی مراتب باید به اطلاع افراد مسئول در محیط کار رسیده و قبل از تعمیر و کنترل کیفی از آنها استفاده نگردد.
برگرفته از کتاب الزامات HSEدر محیط کار (صالحی، فریماه،1392)
مقدمه ای برایمنی ترافیک
شاخص اصلی ارزیابی ایمنی کشورها شاخص کشته به 100 هزار نفر ، به عنوان شاخص ریسک سلامتی آحاد جامعه ناشی از تصادفات است که در سال 92 به حدود عدد 25 رسیده که حداقل 5 برابر کشورهای موفق دنیا در عرصه ایمنی است.
مشکلات ریشهای ایمنی ترافیک در راههای کشورعبارتند از:
- عدم حساس بودن اقشار مختلف جامعه از جمله مدیران ذیربط ، کارشناسان،شهرسازان و سازندگان راه و خودرو و حتی پلیس به واژه و ماهیت خطر و انواع مخاطرات به نوعی که مدام بر تعداد مخاطرات یا اضافه می شود و یا به راحتی بررسی نمی شود.
- خطر در موضوعات ترافیکی هنوز تعریف نشده و معیارهای مشخصی ندارد لذا به راحتی از کنار آنها عبور می شود؛ مثلا خطرات در راه چیست؟ خطرات در خودرو چه هستند؟ چون تعریف نشدهاند به راحتی از کنار آنها عبور می شود یا حتی به راحتی ایجاد میشوند. خودرو غیر ایمن را میگوییم ایمن است. در صورتیکه تعریف و معیار درست از ایمنی خودرو هنوز تبیین نشده که بر مبنای آن ارزیابی شود.
- سیاستهای ایمنی در کشور بطور روشن وصریح تعیین و ابلاغ نشده است. مثلا بیاد نمی آوریم که مدیر یا مسئولی با صراحت در مجامع یا رسانه ها اعلام کرده باشد که حفظ جان مردم مهمتر از رشد خودرو یا رشد راهها یا افتتاح راه جدید است.
متاسفانه بین منافع مادی و ایمنی علیرغم شعارها تاکنون منافع مادی ارجعیت داشته و ایمنی در درجه بعدی اهمیت قرار دارد .حمل و نقل سریع از حمل و نقل ایمن مهمتر تلقی شده و مثال آن روکش راههای روستایی بدون در نظر گرفتن نیازهای ایمنی راهها مثل علایم و گاردریلهای لازم بوده که بهای این غفلتها را مردم بی گناه باجانشان می پردازند.
رشد سریع وسایل نقلیه سواری بدون هرگونه مدیریت صحیح تقاضای سفر به لحاظ ایجاد سیستمهای حمل و نقل عمومی هدایت کننده سفرهای برون شهری به سیستم های جابحایی انبوه که به مراتب ایمنی بالایی نسبت به سفرهای منفرد دارد.
اهداف بهداشت کار
کمیتهای متشکل از کارشناسان سازمان بهداشت جهانی (WHO) و سازمان بینالمللی کار (ILO) اهداف بهداشت حرفهای را به چهار دسته تقسیم نمودهاند.
برنامههای بهداشت کار
با توجه به ضرورت حفاظت و مراقبت جسمی، روانی و اجتماعی نیروی شاغل در بخشهای مختلف تولید، خدمات و صنعت ارائه برنامههای مدون در راستای حفظ بهداشت نیروی کار بسیار ضروری به نظر میرسد، بنابراین با توجه به این مهم برنامههای بهداشت کار میتواند از سه جنبه مورد توجه قرار گیرد:
.مرحله به کار گماشتن از جنبه تطبیق انسان با کار
.مرحله پیشگیری از بیماریهای شغلی و حوادث در محیط کار
.مرحله سازندگی به منظور ایجاد شرایط مطلوب کاری که به بالا بودن سطح رفاه کارگران کمک کند.
در ارتباط با مرحله اول یعنی تطابق کار با انسان و تعیین شغل مناسب برای افراد با توجه به ویژگیهای شخصیتی، جسمی، روحی، میزان هوش و استعدادهای فردی وگروهی ، افراد متخصص و صاحبنظر در امر بهداشت مانند: پزشکان، روانشناسان ، روانپزشکان و کارشناسان بهداشت حرفهای میتوانند عهدهدار این امر باشند. بنابراین ایجاد شرایط کاری مناسب، نه تنها نیازمند کاربرد تکنولوژی روز در طراحی و تجهیز محیط کار میباشد بلکه توجه به نکات فیزیولوژیکی و روانشناسی میتواند در بالا بودن سطح کیفی عملکرد نیروی کار و جلوگیری از بروز حوادث و سانحههای تلخ در محیطهای کاری بسیار سودمند واقع گردد.
در ارتباط با مرحله دوم یعنی پیشگیری از بروز بیماریهای شغلی و حوادث در محیط کار مجموعهی اقدامات پیشگیرانه میتوانند در کاهش آمار حوادث و بیماریهای شغلی سودمند واقع گردند. از آنجا که ممکن است پیشگیری از کلیه بیماریهای شغلی نیازمند صرف هزینه و زمان بسیار باشند لذا آنچه در این رابطه مهم به نظر میرسد شناخت عوامل زیانآور محیط کار (مانند عوامل شیمیایی، فیزیکی، مکانیکی، ارگونومی و ...) میباشد. که این عوامل هر کدام به تنهایی میتوانند موجبات بروز انواع بیماریها را در فرد مهیا سازند .
مرحله سوم از برنامههای بهداشت کار سازندگی و به عبارتی بالا بودن سطح بهداشت و سلامت در محیط کار از طریق ایجاد شرایط مطلوب از نظر نور، حرارت، سروصدا، تهویه، تجهیزات مناسب، طراحی مناسب محیط کار، ایجاد شرایط مناسب کاری بین نیروی کار، بهرهگیری از تکنولوژی روز دنیا در تجزیه و تحلیل مسائل بهداشتی کار و تغییر شغل نیروهای کاری که در طی اشتغال دچار صدمات جسمانی و روحی گردیدهاند از مواردی است که میتواند در ارتقاء سطح سلامت شغلی و رسیدن به اهداف برنامههای بهداشت کار بسیار سودمند واقع گردد.
برگرفته از کتاب الزامات HSEدر محیط کار(صالحی فریماه ، 1392)